Hipotiroidi Nedenleri, Belirtileri, Tanı ve Tedavisi

Hipotiroidi nedenleri

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hipotiroidi sık görülmektedir. Kadınlarda ve yaş ilerlemesi ile hipotiroidi görülme sıklığı artar. Hipotiroidinin en sık nedeni; Hashimoto tiroidit, tiroid ameliyatı ile tiroid bezinin çıkarılması, radyoaktif iyot tedavisi (atom tedavisi) ve diğer tiroidit türleridir.

Hipotiroidi belirtileri

T3 ve T4 hormonu düşük, TSH yüksek bulunur. Klinik belirti vermeyen subklinik hipotiroidide ise T3 ve T4 hormonları normal, TSH yüksek bulunur. Tiroid antikoru (anti TPO) yüksektir.

Halsizlik, yorgunluk, eklem ağrısı, kilo alma, cilt kuruluğu, saç dökülmesi, saçlarda matlaşma, üşüme, kabızlık, adetlerde düzensizlik, kısırlık, depresyon, algı bozukluğu, seste değişiklik (ses kabalaşması) hipoiroidi belirtileri arasındadır.

Muayenede kuru cilt, nabızda azalma (bradikardi), ses kabalaşması, reflekslerde yavaşlama, bazı hastalarda tiroid bezinde büyüme (guatr gelişimi) ve ödem belirgin bulgular arasındadır.

Hipotiroidi tedavisi

Hastanın şikayetlerine ve hormon sonuçlarına göre tiroid hormon tedavisi (Levotiroiksin) başlanır. Tedavide genç kişilerde TSH hedefi 0.5.-2.5 mIU/L dir. Kalp hastalığı, atriyal fibrilasyonu (ritm hastalığı), osteoporozu (kemik erimesi) olanlarda ve 65 yaş üzerindeki hastalarda TSH hedefi 1-4 mIU/L dir. Gebelerde ise ilk üç ayda TSH hedefi 0.1-2.5 mIU/L, ikinci ve üçüncü 3 ayda TSH hedefi 0.2-3 mIU/L dir. 70-80 yaş arasındaki kişilerde TSH üst sınırı 6 mIU/L, 80 yaş üstü kişilerde ise TSH üst sınırı 7.5 mIU/L olarak kabul edilmektedir.

Tiroid hormonu nasıl kullanılmalı?

İlaç dozunun ayarlanması TSH düzeyine bakılarak yapılır. TSH düzeyi, hormonlar normal düzeye gelene kadar 6-8 haftalık aralıklarla incelenir. İlaç dozunun arttırmak veya azaltmak 12.5-25 mikrog’lık dozlarla olarak yapılmalıdır. Hormon tetkiki yapılacağı sabah ilaç alınmamalı, kan verildikten sonra alınmalıdır.

Ameliyat olanlarda, gebelikte, başka ilaçların kullanımında, araya giren hastalıklarda ve ilaç değişiminde TSH düzeylerine sık aralıklarla bakılmalıdır. Tiroid hormonu tek seferde, su ile, ilaç ezilmeden ve aç karına alınmalıdır. İlaç alımından 30 dk sonra kahvaltı edilmelidir.

Tiroid hormonu emilmesini olumsuz etkileyen durumlar

Tiroid hormonlarının emilimini etkileyen durumlar; ileri yaş, proton pompa inhibitörleri (mide ilacı), çölyak hastalığı, emilim bozukluklarıdır. Tiroid hormonu ilacının emilimini etkileyen durumlar ise; demir ilaçları, kolestiramin, sukralfat, antiasitlerdir. Bu tür ilaçların kullanımında levotiroksin ile arasında en az 4 saat olmalıdır.

Klinik bulgusu olmayan subklinik hipotiroidi’de tedavi

Hormon tedavisi başlamadan önce tiroid fonksiyon bozukluğunun kalıcı olup olmadığına karar verilir. Bu karar, hastanın yaşına ve eşlik eden hastalarına göre verilir. TSH 10 mIU/L’den yüksek olan hastalara Levotiroksin tedavisine başlanır. TSH düzeyi 4-10 mIU/L arasında olan hastalarda şu durumlarda Levotiroksin tedavisi uygulanır.

• Guatr olması,
• Gebeler ve gebelik tedavisi görenler,
• Antikorları pozitif olanlar,
• Hastalığın takibinde TSH düzeyi artan hastalar,
• Psikiyatrik hastalıkları olanlar